Wat is een vaardighedenmatrix | skills matrix (en wat kan ik ermee)?
Een vaardighedenmatrix is een handig instrument voor het ontwikkelen van je medewerkers tot taakvaardige en proces-volwassen professionals. De naam is goed gekozen.
Het overzicht is ook precies van het zegt te zijn. Een overzicht van medewerkers en vaardigheden in een matrixvorm. Ik laat hieronder een voorbeeld zien van een team van restaurantwerkers zodat ik aan de hand van het voorbeeld alle onderdelen de revue kan laten passeren.
Voorbeeld
Links bovenin staat de naam van het team en het onderwerp van de matrix. In de linkerkolom de namen van de teamleden.
Bovenin van links naar rechts schrijven we de verschillende vaardigheden. In dit geval allemaal aan kelneren gerelateerde vaardigheden zoals tafeldekken, wijnschenken, flamberen enz.
Op de kruispunten van teamleden en vaardigheden staat een oordeel over de mate waarin de medewerkers de betreffende vaardigheid beheerst.
Rechts onderin staat de legenda. De meest rechtse kolom geeft ruimte voor opmerkingen.
De drie kolommen daarvoor geven een telling van het aantal vaardigheden dat het betreffende teamlid beheerst. Onder de rij met vaardigheden staat een cijfer dat aangeeft hoeveel teamleden idealiter deze vaardigheid zouden moeten bezitten.
Onder de matrix staat een telling van de werkelijkheid van dit gegeven. Dus de teamleider zou graag zien dat vijf teamleden voldoende productkennis zouden hebben. Dat zijn er aan het begin van het jaar drie.
Een opleidings- trainings- of coachingsdoel zou kunnen zijn om diegenen die deze kennis wel hebben die over te laten dragen aan diegenen die de kennis nog niet hebben. In het overzicht is goed te zien dat Jan meewerkend voorman is en alles beheerst.Til komt net kijken en moet alles nog leren.
Gebruik
Uiteraard kun je deze vorm helemaal modeleren naar je eigen werkelijkheid. In de zorg kun je er bijvoorbeeld medische handelingen in kwijt (kunnen genoeg mensen met een stoma overweg?). Bij een technisch beroep kun je er opeen volgende processtappen in kwijt. Je kunt de matrix op een zeer gedetailleerd niveau inzetten maar ook op een hoog geaggregeerd niveau. Het mooie ervan is dat je het instrument met het team samen vult en ook bepaald wat 25 %, 75% en 100% betekent.
Visueel management
De helft van de kracht van het instrument is dat het vooral ook een vorm van visueel management is. Je kunt de matrix ophangen en zo kan iedereen zien wie er wat kan. Dat geeft een stimulans om bij te leren en een stimulans om over te dragen. Voorwaarde is wel dat ook tegelijk ook gewerkt wordt aan het formuleren van standaards. Wat is een goed wijnadvies? Wat is de enige juiste manier om het nagerecht te flamberen? De standaard dient ook te worden vastgelegd in een checklist of iets dergelijks.
Sjabloon
Hieronder een lege vorm. Wie het document wil downloaden als voorbeeld voor zichzelf kan dat doen door hier te klikken.
Tip! Ben je een Apple/Mac gebruiker? Kijk dan eens op de website MacMonk