Vier manieren van luisteren
Luisteren is een belangrijke skill tijdens alle menselijke uitwisseling. Ook tijdens vergaderingen, bila’s, presententaties, pitches en onderhandelingen.
Volgens Otto Scharmer zijn er vier manieren van luisteren.
Als ik ze op basis van mijn ervaring in mijn eigen woorden vertaal dan is het onderscheid als volgt eenvoudig te beleven.
Oordelend luisteren (downloaden)
Ik luister om te kunnen beoordelen of de spreker dat zegt wat in mijn normering past. Komt vooral voor bij intakes in zorgprocessen (bijvoorbeeld bij de huisarts), maar ook bij onderzoeksprocessen of data verzamelprocessen. Dit type luisteren is noodzakelijk om snel een pad te vinden om verder te gaan op basis van het antwoord op voorgedachte vragen.
Verrijkend luisteren (ophalen)
Ik luister om mijn data en informatie uit te breiden. Komt vooral voor bij netwerkgesprekken maar ook in leerling/meester situaties.
Inlevend luisteren (heen en weren).
Ik probeer te horen wat de spreker beweegt, waarom hij/zij zegt wat hij/zij zegt. Ik probeer dat zo te doen dat ik niet te veel interfereer (mijn sympathie en antipathie de ruimte geven) of mee tril (“dat heb ik ook meegemaakt en ik wil het graag vertellen”). Dit type luisteren is gebruikelijk in een zinvol heen-en-weer gesprek bijvoorbeeld tussen collega’s.
Luisteren naar potentie.
Ik luister of ik mogelijk aanknopingspunten hoor vanuit de toekomst naar het nu. Ik probeer potentie of kans te horen. Dit type luisteren zou bijvoorbeeld de basis kunnen zijn voor vruchtbare jaargesprekken tussen leidinggevende en medewerker en bij werving & selectiegesprekken. Hoe past het ‘verhaal’ van de medewerker het best bij het ‘verhaal’ van de organisatie? In de gevallen waarin de organisatie te veel downloadend luisteren heeft in gebouwd in haar gesprekkencycli (lijstjes afvinken en afwerken) raakt dit vruchtbare luisteren op de achtergrond en verdwijnt enthousiasme voor potentie.
Het is razend boeiend om je bewust te zijn van welke sociale techniek je gebruik maakt in welke situatie. Oefenen is simpel. Je kunt in iedere situatie proberen je bewust te zijn van de manier van luisteren die je zelf inzet of letten op de luisterstijl van je gesprekspartner.
Wil je meer met luisteren doen tijdens je vergaderingen? Plan een Workshop Effectief Vergaderen
Het absolute tegenbeeld van luisteren is de telemarketeer die mij opbelt, mij hoort spreken (overduidelijke mannenstem) en van zijn scherm de historische woorden spreekt: “Spreek ik met mevrouw van der Hulst?” en vervolgens mij allerlei vragen wil gaan stellen (en die invoert) zodat hij weer bij de volgende voorgebakken logische vraag komt. Uiteraard is daar geen luisteren, geen ontmoeting en moesten we daar maar snel mee ophouden.
Afbeelding komt van hier.
Tip! Ben je een Apple/Mac gebruiker? Kijk dan eens op de website MacMonk