ABC XYZ Analyse (Hoe vaak en hoe regelmatig?)
De ABC XYZ analyse in een tool uit de lean office gereedschapskist. Hieronder een beschrijving van een toepassing in een kantoor omgeving waar activiteiten en processen snel onzichtbaar zijn.
Hoe werkt de ABC analyse?
ABC gaat over “Hoe vaak?” Ik spreek alle medewerkers en maak met hen een opstelling van de taken die ze uitvoeren en de tijd die ze er gemiddeld mee druk zijn ook uitgedrukt in een percentage van het geheel. Daarna ontstaat er een overzicht van al deze taken en kan ik ze sorteren. De taken die het meest voorkomen komen bovenaan. En dan komt ABC in beeld.
A: De taken die de eerste 80% volmaken
B: De taken die van 80% tot 95% volmaken
C: De rest van de taken die nauwelijks tijd opeisen maar wel gedaan worden.
Wat is de zin van de ABC analyse?
ABC maakt zichtbaar welke activiteiten het meest vaak voorkomen. Dat zijn tegelijk ook de activiteiten waar aangebrachte verbeteringen het meeste rendement zullen opbrengen. Iets verbeteren wat maar één maal per jaar een uur kost in minder verstandig dan iets verbeteren dat dagelijks vier uur voorkomt.
Hoe werkt de XYZ analyse?
XYZ gaat over “Hoe regelmatig?” In hetzelfde gesprek met de medewerker vraag ik naar de variëteit van de taak/activiteit. Ik leg dat ook vast in het overzicht. Er zijn drie categorieën. In de methodische terminologie:
X : Alle activiteiten die regelmatig voorkomen over een periode van een jaar en goed te voorspellen zijn.
Y: Alle activiteiten die onregelmatig voorkomen en daarom moeilijker te plannen zijn.
Z: Activiteiten die zeer onregelmatig voorkomen en in omvang ook vaak moeilijk in te schatten zijn.
Wat is de zin van de XYZ analyse?
De opbrengst van deze analyse is dat ik in beeld heb welke zaken door zo veel mogelijk medewerkers beheerst zullen moeten worden (X) om ervoor te zorgen dat de processen door blijven lopen. In een voorbeeld: het is niet zo handig als een twee dagen per week parttimer dagelijks voorkomende klussen exclusief doet. De zaken die minder vaak voorkomen kunnen door minder mensen worden beheerst. De heel soms voorkomende zaken mogen eventueel zelfs uitbesteed worden.
ABC XYZ gecombineerd (dubbele pareto)
Je kunt zoeken naar die activiteiten processen die zowel in de eerste 80% van ABC voorkomen als ook in der eerste 80% van de XYZ. Die activiteiten en processen zijn mijn laaghangende fruit vanuit de dubbele pareto.
Tip! Ben je een Apple/Mac gebruiker? Kijk dan eens op de website MacMonk